Vijf stappen voor begaafd opgroeien

zonder problemen

 

1 Herkenning

Hoogbegaafdheid blijkt lastig te herkennen. De redenen hiervoor zijn

uiteenlopend. In de eerste plaats zijn er meerdere theorieën en modellen

voor wat hoogbegaafdheid is. Ten tweede laten kinderen vaak al jong

hun hoogbegaafdheid niet meer zien door aanpassing aan het niveau in

de klas en medeleerlingen. Hierdoor kunnen problemen ontstaan zoals

onderpresteren en faalangst. Herkenning is nodig om een goed pad uit

te kunnen zetten voor het kind, gericht op ontwikkeling en op voorkomen

van stilstand. Hoe eerder dit gebeurt, des te groter de kans op een

evenwichtige ontwikkeling.

 

Ondersteuning

Samen met kind, ouders of leerkracht kijk ik mee naar de vermoedens van (hoog)begaafdheid bij een kind. Voorbeelden van vragen zijn: Wanneer is een kind hoogbegaafd? Hoe herken je begaafdheid bij je kind? Wat kan je doen als je vermoedt dat je kind begaafd is, terwijl anderen dit niet zien. Hoe wordt een begaafd kind op school herkend? Wat als het kind niet meer laat zien dat hij hoogbegaafd is? Is het nodig een IQ-test te doen om hoogbegaafdheid aan te tonen?

 

2 Erkenning

Het blijkt uit de praktijk dat erkenning van de begaafdheid het belangrijkst is om kinderen weer goed in hun vel te laten zitten. De begaafdheid is een wezenlijk onderdeel van het zijn, en heeft invloed op de manier van denken, gevoelens en gedrag. Het gaat hierbij niet om het benadrukken of benoemen van slimheid, maar op het aanspreken van het kind op zijn niveau, zodat hij merkt dat hij gezien wordt, en uitdaging krijgt die daarbij past. Hierdoor zal ook de leermotivatie blijven bestaan. Vaak hebben begaafde kinderen op veel jongere leeftijd, soms al op de leeftijd van twee of drie jaar, grote levensvragen en zoeken zij naar antwoorden hierop. Dit wordt niet altijd serieus genomen, waardoor het kind hierin zoekend en onzeker, soms ook angstig kan blijven. Erkenning voor deze vragen en onzekerheden is uitermate belangrijk voor een evenwichtige ontwikkeling.

 

Ondersteuning

Kinderen begeleid ik in hun zoektocht naar hoe zij in elkaar zitten, en wat voor hen belangrijk is voor hun ontwikkeling en zelfbeeld. Ouders en leerkrachten adviseer ik over omgaan met en begeleiden van begaafde kinderen. Vragen hierbij zijn bijvoorbeeld: Hoe kan ik mijn kind erkennen zonder het een stempel te geven? Legt dit geen druk op mijn kind? Wat kunnen we van dit kind verwachten op school? Hoe kan het dat de cijfers op school niet overeenkomen met wat je op grond van de begaafdheid zou verwachten?

Naast persoonlijke begeleiding geef ik oudercursussen en trainingen voor pedagogisch medewerkers en leerkrachten.

 

3 Groei

Elk kind heeft recht op onderwijs dat zich richt op het ontwikkelen van zijn talenten. Dit is te lezen in het kinderrechtenverdrag, opgesteld door de Verenigde Naties in 1989. Wat heeft het begaafde kind nodig om te kunnen groeien? Naast aanpassingen op school zijn er ook specifieke uitdagingen voor de opvoeding van deze kinderen.

 

Ondersteuning

 -Voor opvang, peuterschool en scholen: voorlichting en training van leerkrachten en pedagogisch medewerkers over (hoog)begaafdheid blijkt één van de belangrijkste peilers te zijn van effectieve ondersteuning op school. Naast informatie over methodes en beleid kan ik uw school hierin ondersteunen, en leerkrachten of pedagogisch medewerkers trainen. Daarnaast implementeer ik Acadin, kijk voor meer informatie hierover bij contact.

-Voor ouders: opvoedondersteuning vanuit de methode van Positive Discipline, dit is niet hetzelfde als Triple P. Lees voor meer informatie over deze methode mijn blog over dit onderwerp.

Vragen hierbij: Wat kan ik verwachten van de begeleiding op school? Welke leermethodes zijn er? Wat kan ik van mijn kind verwachten? Hoe kan ik zien dat mijn kind groeit? Waarom zit mijn kind wel of niet in de plusklas? Wil of moet mijn kind extra werk? 

 

4 Bloei

Elke ouder weet wanneer zijn kind goed in zijn vel zit. Het is zo heerlijk je kind te zien genieten van wat hij beleeft, doet en kan. Er zijn verschillende mogelijkheden om je kind te helpen tot bloei te  komen. Je kan je kind helpen ontdekken waar zijn belangstelling naar uit gaat. Soms is dit een hele zoektocht door eerdere teleurstellingen, maar er is altijd iets te vinden waar je kind weer van gaat sprankelen.

Het is heel belangrijk voor kinderen om mensen tegen te komen in hun leven die hen  begrijpen, aanmoedigen en die zij als voorbeeld kunnen zien. Dit kan op verschillende plekken gebeuren, in de familie, op school, maar ook op plekken buiten die vaste kring. Er zijn allerlei mogelijkheden om je kind kennis te laten maken met kinderen die op dezelfde golflengte zitten,  bijvoorbeeld in een hobbyclub waar je kind zijn interesse kan delen en verdiepen.

 

Ondersteuning

De Experimentenclub bestaat uit zo'n groepje gelijkgestemde kinderen, die een collega en ik samen begeleiden op de zaterdag ochtend. We doen verschillende experimenten en spellen, en besteden tegelijk aandacht aan onderwerpen zoals samenwerken, sociale vaardigheden, leerhouding en levensvragen. Er is ruimte voor meer kinderen in deze groep, kijk voor meer informatie bij contact.

Voor advies en informatie in deze zoektocht nodig ik je uit contact met mij op te nemen. Voorbeeldvragen: Wat heeft een begaafd kind nodig om tot bloei te komen? Hoe kan ik mijn kind hierbij helpen? Wat kan de school doen? Wat als mijn kind geen hobby of passie heeft en ook geen belangstelling hiervoor? Mijn kind heeft als enige passie gamen, moet ik hem zijn gang laten gaan?

 

5 Toekomst

Het kan nuttig zijn alvast vooruit te kijken met je kind, of met de school. Een eerste grote stap is de gang naar de lagere school. Hier kan al tijdens de voorschoolse jaren naar gekeken worden. Sommige kinderen stromen vervroegd in op school, bijvoorbeeld op de leeftijd van drie en een half jaar. Het is van belang vroeg de begaafdheid van je kind te bespreken op school, zodat er vanaf het begin rekening mee kan worden gehouden. Kinderen kunnen zich namelijk binnen zes weken zo aanpassen dat ze dit niet meer laten zien.

 

Bij de advisering naar middelbare school zijn er vaak problemen. Zo blijkt dat slechts 40 procent van de hoogbegaafde kinderen naar het VWO wordt doorverwezen. Veel kinderen belanden op lagere niveaus dan wenselijk voor hen is.

Bij de gang naar de middelbare school denken veel ouders dat hun kind eindelijk op een passend niveau zit, en dat het kind hier prima zal functioneren. Toch lopen veel kinderen tegen leerproblemen aan omdat zij geen goede leerstrategieën hebben ontwikkeld, en niet gewend zijn te werken voor school. Een andere manier van denken, namelijk complex en meestal topdown, een autodidactische leerstijl, en de gevolgen van lang onderpresteren op werkhouding, zorgen geregeld voor problemen op de middelbare school. Vaak komt dit aan de orde in de tweede of derde klas, als kinderen voor het eerst echt moeten gaan werken voor school.

 

Ondersteuning

Door het geven van informatie over veel voorkomende problemen kunnen ouders hierop tijdig anticiperen. Zo kan het ontstaan van een probleem vaak voorkomen worden. Ook kan er sneller de juiste begeleiding worden geboden omdat ouders herkennen wat er aan de hand is. Een voorbeeld hiervan is samen een gesprek aangaan op de school van keuze, over het beleid ten aanzien van hoogbegaafdheid en mogelijkheden voor begeleiding van je kind. Een cursus leren studeren is vooral handig voor kinderen die bijna naar de middelbare school gaan, of daar al zitten maar problemen ondervinden.

Voorkomende vragen: Mijn kind weet niet wat hij wil worden, welk pakket moeten hij kiezen? Is mijn kind al vroeg rijp voor school? Welke gevolgen kan een versnelling hebben? Hoe leer ik mijn kind studeren?